IMF cảnh báo: Stablecoin đe dọa chủ quyền tiền tệ của các quốc gia yếu, phân mảnh quản lý trở thành rủi ro tiềm ẩn

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vừa công bố báo cáo mới nhất “Hiểu về Stablecoin (Understanding Stablecoins)”, tiết lộ tác động mạnh mẽ của stablecoin lên hệ thống tài chính toàn cầu, bao gồm việc thúc đẩy “đô la hóa số” tại các quốc gia có lạm phát cao và thể chế yếu, làm suy giảm khả năng kiểm soát dòng vốn, tỷ giá và chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương. Dù stablecoin có tiềm năng nâng cao hiệu quả thanh toán và thúc đẩy tài chính toàn diện, nhưng rủi ro rút tiền hàng loạt, bán tháo tài sản dự trữ và sự phân mảnh trong giám sát đang tạo ra nguy cơ hệ thống ngày càng lớn, IMF kêu gọi các quốc gia hành động nhanh chóng.

Làm cho đồng USD vĩ đại trở lại? Stablecoin đang âm thầm bào mòn chủ quyền tiền tệ toàn cầu

IMF chỉ ra trong báo cáo rằng khả năng tiếp cận xuyên biên giới, rào cản thấp và tính thanh khoản cao khiến stablecoin trở thành lựa chọn thay thế cho nhiều thị trường mới nổi khi đối mặt với lạm phát cao, tỷ giá bất ổn và niềm tin thể chế sụp đổ.

Số liệu cho thấy 97% stablecoin được định giá bằng USD, thúc đẩy quá trình số hóa đồng đô la trên toàn cầu, làm suy yếu năng lực điều tiết của một số quốc gia và khiến ngân hàng trung ương khó kiểm soát dòng vốn hơn.

IMF cảnh báo, xu hướng này không chỉ làm giảm thu ngân sách quốc gia mà còn trực tiếp làm lung lay cơ chế truyền dẫn chính sách tiền tệ: “Nếu đồng tiền quốc gia mất đi kịch bản sử dụng, chủ quyền sẽ dần bị xói mòn.”

(Đồng USD mất giá gây lo ngại! Thị trường crypto kêu gọi đa dạng hóa stablecoin: Lựa chọn phi USD thành làn sóng mới của DeFi)

Stablecoin có những rủi ro gì? Rút tiền hàng loạt và bán tháo trái phiếu chính phủ có thể gây hiệu ứng dây chuyền lên thị trường tài chính

IMF chỉ ra, dù được gọi là “ổn định”, stablecoin vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng, đặc biệt về tính xác thực dự trữ, minh bạch và mức độ phức tạp tài chính.

Báo cáo cho thấy, dự trữ của USDT và USDC bao gồm trái phiếu ngắn hạn của Mỹ, các giao dịch repo được bảo đảm bằng tín phiếu kho bạc Mỹ và tiền gửi ngân hàng, trong đó hai loại đầu chiếm hơn 80%.

IMF nhấn mạnh, chỉ cần niềm tin thị trường rạn nứt, sẽ có thể dẫn đến:

Rút tiền quy mô lớn: Nhà đầu tư đua nhau bán hoặc đổi lấy tiền pháp định

Tổ chức phát hành buộc phải bán tháo trái phiếu Mỹ: Gây biến động mạnh lợi suất trái phiếu ngắn hạn

Thị trường repo (repo) tê liệt: Ảnh hưởng thanh khoản toàn cầu và chi phí huy động của tổ chức tài chính

IMF thẳng thắn cho biết, nếu không có giám sát chặt chẽ và cơ chế giảm thiểu rủi ro, stablecoin có thể trở thành một trong những điểm bùng phát khủng hoảng tài chính hệ thống.

(Cỗ máy in tiền mạnh nhất? CEO Tether phản hồi FUD: Xếp hạng chưa tính dòng tiền lãi trái phiếu Mỹ 500 triệu USD mỗi tháng)

Lợi thế trong rủi ro: Stablecoin mang lại tài chính toàn diện và đổi mới thanh toán

Dù rủi ro rõ rệt, IMF cũng ghi nhận giá trị tiềm năng của stablecoin. Theo báo cáo, stablecoin có thể mang lại lợi ích lớn trong các lĩnh vực sau:

Giảm chi phí giao dịch và chuyển tiền xuyên biên giới

Cải thiện khả năng tiếp cận thanh toán cho nhóm chưa được phục vụ bởi ngân hàng

Tăng cường môi trường thanh toán cho thương mại điện tử quốc tế và freelancer

Trở thành phương tiện thanh toán quan trọng cho tài sản token hóa trong tương lai

Ngoài ra, khi kết hợp hợp đồng thông minh, stablecoin giúp thực hiện “thanh toán nguyên tử (atomic settlement)”, cho phép giao dịch và thanh toán diễn ra đồng thời, giảm rủi ro đối tác và nâng cao hiệu quả.

Tuy nhiên, IMF lưu ý, những lợi ích này phụ thuộc vào việc thế giới có thể xây dựng được khuôn khổ hệ thống an toàn, kết nối và minh bạch hay không.

Giám sát phân mảnh: Mỹ, EU, Nhật, Anh mỗi nơi một kiểu

Ở khía cạnh khác, tính xuyên biên giới của stablecoin khiến quản lý giám sát trở thành thách thức chung toàn cầu. IMF so sánh các khu vực pháp lý chính và chỉ ra:

IMF nhấn mạnh, sự phân mảnh cao về địa lý và trách nhiệm sẽ khiến lợi dụng chênh lệch giám sát tiếp tục diễn ra, rủi ro lan tỏa giữa các quốc gia và làm giảm hiệu quả chung.

IMF tổng kết: Stablecoin thay thế tiền tệ và giám sát phân mảnh là rủi ro tiềm ẩn

Cuối báo cáo, IMF nhấn mạnh: “Stablecoin sẽ tiếp tục tồn tại, tác động của chúng phụ thuộc vào việc các nước có thể phối hợp hành động giám sát nhất quán và đảm bảo đồng tiền, thể chế quốc gia đủ uy tín hay không.”

IMF đưa ra các khuyến nghị chính sách cốt lõi cho chính phủ các nước gồm:

Tăng cường chính sách kinh tế vĩ mô và hệ thống tiền tệ

Duy trì hiệu quả các biện pháp quản lý dòng vốn

Ban hành quy định rõ ràng về tư cách pháp lý, dự trữ và quyền đổi trả

Tăng cường chống rửa tiền (AML) và minh bạch tài chính

Thiết lập khuôn khổ phối hợp giám sát xuyên biên giới

Thúc đẩy CBDC hoặc tiền gửi token hóa, cung cấp lựa chọn thay thế an toàn

Tóm lại, stablecoin không phải là “quái vật” đe dọa mọi thứ, mà chính thể chế yếu kém và thiếu hợp tác mới là nguồn gốc rủi ro thực sự.

Bài viết này IMF cảnh báo: Stablecoin đe dọa chủ quyền tiền tệ của quốc gia yếu, giám sát phân mảnh là rủi ro tiềm ẩn xuất hiện đầu tiên trên Chain News ABMedia.