Ngân hàng Trung ương Nhật Bản lần này thật sự nghiêm túc? Tháng 12 có thể sẽ trực tiếp đẩy lãi suất lên đỉnh cao nhất trong 28 năm qua.

Theo thông tin, nội bộ ngân hàng trung ương đã bắt đầu chuẩn bị cho cuộc họp chính sách vào cuối tháng này, chủ đề cốt lõi chính là tăng lãi suất. Dĩ nhiên, tiền đề là thị trường không bất ngờ xảy ra biến động lớn. Lý do lớn nhất thúc đẩy động thái này? Dữ liệu lạm phát quá cứng. Tính đến tháng 10, CPI lõi đã liên tục đứng trên mốc chính sách 2% suốt 22 tháng, số liệu mới nhất là 2,3%, mức tăng liên tục như vậy chưa từng thấy kể từ sau năm 1995.

Hiện tại thị trường cơ bản đã mặc định sẽ có hành động trong tháng 12. Giao dịch hoán đổi cho thấy 90% nhà giao dịch đặt cược sẽ tăng lãi suất, một số tổ chức thậm chí dự báo quý 1 năm sau có thể còn tăng tiếp. Nếu lần này thực sự xảy ra, lãi suất chính sách sẽ từ mức 0,25% hiện tại nhảy vọt lên vùng 0,5%-0,6%, lập đỉnh cao mới kể từ năm 1995. Thời đại siêu nới lỏng gần ba mươi năm có thể sẽ khép lại tại đây.

Logic hỗ trợ cho động thái này thực ra khá rõ ràng:

Rủi ro bên ngoài đang thu hẹp. Ảnh hưởng của chính sách thuế quan Mỹ dần sáng tỏ, mức độ bất định không còn đáng sợ như trước.

Doanh nghiệp vẫn có khả năng sinh lời. Quý 2 năm 2024, lợi nhuận thường xuyên của doanh nghiệp Nhật tăng 7,8% so với cùng kỳ, đã tăng trưởng liên tục ba quý. Có tiền thì dám tăng lương cho nhân viên — theo Liên đoàn công đoàn, kỳ vọng tăng lương trung bình trong đàm phán mùa xuân 2025 đạt 4,5%, nếu thành hiện thực sẽ là năm thứ ba liên tiếp vượt 4%. Lương tăng, tiêu dùng tăng, kỳ vọng lạm phát tự nhiên vững vàng.

Tuy nhiên, ngân hàng trung ương cũng tính toán kỹ. Người trong cuộc tiết lộ, nhịp độ tăng lãi suất sau này sẽ không "tăng sốc" một lần mà mỗi lần hành động đều phải quan sát hiệu ứng truyền dẫn kinh tế. Tham chiếu then chốt là "lãi suất trung tính" — ngân hàng trung ương ước tính vùng này ở khoảng 1% đến 2,5%. Hiện tại mức 0,25% vẫn còn xa, về lý thuyết thực sự còn không gian tiếp tục tăng.

Từ độ bền lạm phát, lợi nhuận doanh nghiệp cho đến kỳ vọng tăng lương, bộ ba này đã khá chắc chắn. Liệu cuộc họp tháng 12 có thực sự "lật bàn"? Câu trả lời có lẽ sẽ được tiết lộ trong hai tuần tới. Đối với thị trường tiền mã hóa, chuỗi phản ứng do chi phí vốn Nhật Bản tăng lên cũng rất đáng theo dõi.