DYOR: Vũ Khí Chống Lại Các Trò Lừa Đảo Crypto

Bạn đã từng cảm thấy áp lực phải mua một token chỉ vì “ai cũng đang làm vậy” chưa? Chào mừng đến với FOMO, mảnh đất ưa thích của bọn lừa đảo.

DYOR nghĩa là “Do Your Own Research” (tự nghiên cứu của bạn), và đây chính là chiếc phao cứu sinh của bạn trong crypto. Bạn không cần bằng MBA, chỉ cần tò mò và có đầu óc thực tế.

Tại sao? Vì tội phạm có tổ chức rất thích lĩnh vực này

Chỉ riêng trong tháng 5/2023, các vụ rug pulls (lừa đảo) đã lên tới $54 triệu đô. Các vụ như Fintoch ($31.6M) với CEO hóa ra là diễn viên được thuê, hay God Finance ($6M) cho thấy không ai an toàn nếu không kiểm tra kỹ.

Bọn lừa đảo đánh vào cảm xúc của bạn: tạo ra sự cấp bách giả tạo (“ưu đãi chỉ trong 24 giờ”), hứa hẹn lợi nhuận điên rồ (1% mỗi ngày = toán học vô lý) và dùng hype để che mờ phán đoán của bạn.

Checklist nhanh trước khi xuống tiền

1. Đọc whitepaper — Không cần hoàn hảo, nhưng phải hợp lý. So sánh với Bitcoin hoặc Ethereum để tham khảo.

2. Giải quyết vấn đề gì? — Có lợi thế thực sự so với đối thủ hay chỉ là một bản sao nữa?

3. Ai đứng sau dự án? — Kiểm tra LinkedIn. Có kinh nghiệm về crypto/blockchain? Danh tiếng xác thực hay tài khoản giả?

4. Có thực sự được sử dụng? — Đừng chỉ nhìn giá, hãy xem dữ liệu on-chain: người dùng thực, giao dịch mỗi ngày, hoạt động cộng đồng thực tế.

5. Quy định pháp lý — Có hoạt động ở quốc gia của bạn không? Có bị hạn chế ở Mỹ/EU không?

6. Cảm xúc thị trường — Dùng CryptoPanic hoặc CoinGecko. Nếu ai cũng nói giống nhau, cẩn thận: có thể đang bị dàn dựng.

Lợi ích khi bạn tự nghiên cứu

Không chỉ tránh được lừa đảo. Bạn còn xây dựng được niềm tin thực sự với danh mục của mình, giảm rủi ro (đa dạng hóa thông minh) và trưởng thành hơn như một trader.

Tóm lại: Năm 2023, các tổ chức lớn đã tham gia crypto, nghĩa là cạnh tranh khốc liệt hơn. Sự cẩn trọng của bạn không còn là lựa chọn, mà là bắt buộc.

Nếu mọi thứ nghe có vẻ “quá tốt để là thật”, rất có thể đúng như vậy. Nghiên cứu của bạn là hàng rào bảo vệ tốt nhất.