Uniswap khởi động cơ chế phân phối phí, UNI có thể cất cánh không?

Uniswap vừa đề xuất đề xuất quản trị “UNIfication”, kết quả là UNI tăng thẳng 30%, hiện giá giao dịch trên $8.70. Đợt này khiến cả Ki Young Ju của CryptoQuant cũng lạc quan, dự đoán UNI có thể bước vào xu hướng tăng parabol.

Cơ chế cốt lõi như thế nào?

Nói đơn giản là chuyển một phần phí giao dịch vào hợp đồng thông minh “token jar”, người nắm giữ UNI có thể đốt token để rút tài sản crypto từ đó. Điều này đồng nghĩa token trực tiếp tạo ra dòng tiền mặt — điều mà giới DeFi luôn mơ ước.

Cụ thể:

• Quy mô UNI bị đốt: Dựa trên khối lượng giao dịch hiện tại, dự kiến mỗi năm đốt khoảng 500 triệu đô
• Đốt ngay lập tức: Kho bạc có 1 triệu UNI, trị giá khoảng 800 triệu đô
• Điều chỉnh phí: Pool v2 giảm phí từ 0.3% xuống 0.25%, 0.05% chuyển cho giao thức

Tại sao lần này lại khác?

Nhà sáng lập Uniswap Labs Adams từng bị hạn chế rõ rệt vì yếu tố pháp lý — chỉ phí luật sư đã tốn hàng chục triệu đô. Giờ đây, sau khi chủ tịch SEC Gensler từ chức, tình hình đảo chiều. Adams thẳng thắn trong đề xuất, gọi Gensler là “thật tệ hại”.

Đề xuất này còn có một động thái lớn: giải tán Uniswap Foundation, chuyển phần lớn nhân viên sang Uniswap Labs. Đồng thời thiết lập ngân sách tăng trưởng hàng năm 20 triệu UNI (bắt đầu từ tháng 1/2026), thật sự biến token thành phương tiện mang giá trị của giao thức.

Thị trường nhìn nhận thế nào?

Ý kiến tích cực: CTO của A16z nhấn mạnh điều này tạo ra mạng lưới token “khép kín”; Delphi Labs nhận định Adams đưa DeFi lên tầm mainstream, “token không tích lũy giá trị là token chết”.

Ý kiến cảnh báo: Nhà phân tích Dune chỉ ra khoảng 50% lưu lượng Uniswap trên Base đến từ pool scam, những pool này sống dựa vào phí bằng 0. Khi phí được áp dụng, lượng này có thể bốc hơi chỉ sau một đêm.

Tham khảo dữ liệu: Doanh thu lũy kế frontend Uniswap đạt 137 triệu đô, riêng năm 2025 dự kiến thu về 48 triệu đô — sau khi khởi động, các khoản này sẽ chuyển sang cơ chế đốt.

Kết luận

Đây không chỉ là việc bật tắt phí, mà là bước ngoặt nâng Uniswap từ “nền tảng thanh khoản” lên “giao thức thuộc về giá trị”. UNI có bay cao được hay không, then chốt nằm ở thực thi quản trị tiếp theo và hiệu quả dòng lưu lượng thị trường thực tế.