PNL trong Crypto: Những Điều Mọi Trader Cần Biết

Bạn đã bao giờ thấy ví crypto của mình tăng $500 trên giấy, nhưng khi đóng vị thế chỉ lãi được $200 chưa? Đó là sự khác biệt giữa PNL đã thực hiện và chưa thực hiện, và đây là điều đầu tiên bạn cần hiểu nếu muốn giao dịch nghiêm túc.

PNL là gì?

Đơn giản: là bạn lãi hay lỗ bao nhiêu trên một giao dịch. Hết. Không có gì huyền bí ở đây.

PNL Đã Thực Hiện = số tiền bạn thực sự thu về khi đóng vị thế (giá đóng - giá mở).

PNL Chưa Thực Hiện = số tiền có thể lãi hoặc lỗ nếu bạn đóng ngay bây giờ. Đó là tiền trên giấy, biến động từng giây.

Cách Tính PNL

Về lý thuyết thì rất đơn giản:

• Mua BTC ở $40k → đóng ở $45k → lãi đã thực hiện = $5k
• Nhưng nếu BTC đang ở $45k mà bạn chưa bán → lãi chưa thực hiện = $5k

Trong thực tế, với nhiều lệnh ở các mức giá khác nhau, có ba phương pháp phổ biến:

FIFO (Nhập trước, xuất trước): Những bitcoin mua sớm nhất sẽ được bán ra trước. Dễ hiểu, thường dùng cho mục đích thuế.

LIFO (Nhập sau, xuất trước): Những coin mua gần nhất sẽ được bán ra trước. Hữu ích trong thị trường biến động để tối ưu hóa thuế.

Trung Bình Gia Quyền: Nếu mua nhiều lệnh, bạn lấy trung bình giá. Đỡ đau đầu hơn.

Tại Sao PNL Quan Trọng

1. Đánh giá chiến lược của bạn — Nếu PNL trung bình của bạn âm, có gì đó chưa ổn. Cần thay đổi.

2. Quản lý rủi ro — PNL cho biết khi nào nên đặt stop-loss. Nếu lỗ chưa thực hiện -15%, bạn chịu được bao lâu trước khi phải cắt?

3. Tránh quyết định cảm xúc — Xem PNL thường xuyên giúp bạn dựa vào dữ liệu, không phải cảm xúc. Ít FOMO, ít bán tháo hoảng loạn.

4. Thuế — Chỉ PNL đã thực hiện mới tính cho cơ quan thuế. Phải biết giao dịch nào đã đóng, thời điểm nào.

Công Cụ Theo Dõi PNL

• Các sàn như (Gate.io, v.v.) đã có dashboard PNL tích hợp sẵn
• Ứng dụng bên thứ ba như Delta, Koinly: theo dõi nhiều ví và sàn khác nhau
• Bảng tính: nếu bạn thích tự làm thủ công

Điều Quan Trọng Nhất

PNL không chỉ là con số đẹp mắt. Đó là nhiệt kế cho hoạt động trading của bạn. Nếu không theo dõi, bạn đang giao dịch trong mù mờ. Hãy kiểm tra thường xuyên, nhận diện xu hướng, điều chỉnh chiến lược. Vậy thôi.