Hiện tượng "thiên nga đen": nó là gì và nó ảnh hưởng đến thị trường như thế nào?

Question

"Thiên nga đen" là gì?Thuật ngữ "thiên nga đen" chỉ một sự kiện cực kỳ khó xảy ra, có thể dẫn đến những hậu quả thảm khốc. Những sự kiện như vậy đại diện cho mối nguy hiểm nghiêm trọng cho bất kỳ nền kinh tế nào, đặc biệt là trong lĩnh vực thị trường chứng khoán và tiền điện tử. Hãy cùng xem xét kỹ lưỡng "thiên nga đen" là gì và những ví dụ lịch sử nào về những sự kiện như vậy được biết đến.## Nguồn gốc của thuật ngữTrong một thời gian dài, người ta cho rằng trong tự nhiên chỉ có thiên nga trắng, biểu tượng cho vẻ đẹp và sự cao quý. Tuy nhiên, vào năm 1697, nhà nghiên cứu người Hà Lan Willem de Vlaming đã phát hiện ra thiên nga đen ở Úc, điều này đã hoàn toàn thay đổi nhận thức đã hình thành.Sau này, giáo sư Nassim Nicholas Taleb của Đại học New York đã sử dụng phép ẩn dụ "thiên nga đen" trong cuốn sách của ông "Thiên nga đen: Tác động của những điều không thể tin được trong cuộc sống và trên thị trường", mô tả ba đặc điểm chính của những sự kiện như vậy:1. Độ dự đoán cực kỳ thấp2. Hệ quả đáng kể đối với kinh tế, tài chính hoặc chính trị3. Giải thích hồi cứu## Cơ chế xuất hiện của "thiên nga đen"Theo lý thuyết của Taleb, các sự kiện không thể dự đoán có thể có hậu quả nghiêm trọng đối với thị trường tài chính và nền kinh tế nói chung. Trong đó, sự không thể dự đoán của chúng thường được giải thích bởi sự tích lũy kinh nghiệm tương tự.Câu hỏi chính của lý thuyết "thiên nga đen" là: làm thế nào chúng ta có thể dự đoán tương lai chỉ dựa vào kinh nghiệm trong quá khứ?Taleb minh họa điều này qua ví dụ về con gà tây, mà hàng ngày được cho ăn. Mỗi ngày, con gà tây ngày càng tin tưởng rằng nó sẽ được cho ăn vào ngày mai, cho đến khi Ngày Tạ Ơn đến. Ví dụ này rõ ràng cho thấy cách mà những niềm tin đã ăn sâu có thể bị phá vỡ bởi những trải nghiệm bất ngờ.## Ví dụ về "thiên nga đen" trong thế giới tài chính### Sụp đổ dot-com năm 2001Cuộc khủng hoảng này có tất cả các dấu hiệu của một "thiên nga đen":- Sự bất ngờ: các nhà đầu tư đã tích cực đầu tư vào các công ty công nghệ mà không mong đợi một sự sụt giảm mạnh.- Ảnh hưởng đáng kể: chỉ số Nasdaq giảm 78,4%, dẫn đến nhiều cuộc sa thải trong lĩnh vực công nghệ.- Giải thích hồi tưởng: sau sự sụp đổ, nguyên nhân trở nên rõ ràng - định giá lại các công ty và đầu tư quá mức.### Khủng hoảng tài chính năm 2008Đại suy thoái cũng thể hiện những đặc điểm của "thiên nga đen": - Sự bất ngờ: các nhà quản lý không lường trước được quy mô của cuộc khủng hoảng.- Ảnh hưởng lớn: tỷ lệ thất nghiệp đạt 10%, hàng triệu ngôi nhà đã bị tịch thu vì nợ.- Sự rõ ràng hồi tưởng: sau khủng hoảng, những vấn đề trong chính sách cho vay đã trở nên rõ ràng.### Sập giá đột ngột năm 2010Sự sụp đổ bất ngờ của thị trường vào năm 2010, do sự thao túng của một nhà giao dịch:- Sự bất ngờ: không ai mong đợi sự sụt giảm mạnh như vậy.- Ảnh hưởng đáng kể: thị trường đã mất gần một nghìn tỷ đô la trong một ngày.- Giải thích hồi tưởng: đã phát hiện ra rằng nguyên nhân là do sự thao túng với các thuật toán.## "Thiên nga đen" trên thị trường tiền điện tửVào năm 2022, thị trường tiền điện tử đã phải đối mặt với một loạt "thiên nga đen": - Sụp đổ của hệ sinh thái Terra- Phá sản của ngân hàng tiền điện tử Celsius- Sự sụp đổ bất ngờ của sàn giao dịch FTXMỗi sự kiện này đều dẫn đến tổn thất đáng kể và sự sụt giảm của tỷ giá bitcoin.## Làm thế nào để các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro?Để giảm thiểu tổn thất do những "thiên nga đen" trong tương lai, các nhà đầu tư được khuyến nghị:- Đa dạng hóa đầu tư- Phân bổ tài sản một cách hợp lý- Sử dụng các cơ hội phát sinh sau khủng hoảng- Sẵn sàng về mặt tinh thần cho những sự kiện bất ngờ"Thiên nga đen" là điều không thể tránh khỏi, nhưng chuẩn bị đúng cách sẽ giúp giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của chúng.