Khai thác Bitcoin là quá trình sử dụng phần cứng máy tính để giải các bài toán mật mã, xác nhận giao dịch và ghi các giao dịch đó vào blockchain. Thợ mỏ nhận được phần thưởng khối là một lượng Bitcoin xác định cho mỗi block xác nhận thành công. Hệ thống này đảm bảo duy trì tính phi tập trung và mức độ bảo mật cao của mạng lưới Bitcoin.
Mạng Bitcoin áp dụng cơ chế đồng thuận bằng chứng công việc (Proof of Work - PoW), yêu cầu thợ mỏ tính toán hash và giải các bài toán toán học phức tạp. Khi độ khó mạng tăng, khả năng khai thác thành công block mới giảm xuống. Đến năm 2025, hashrate toàn cầu tiếp tục leo thang, đẩy độ khó khai thác lên mức kỷ lục.
Hiện nay, phần lớn thiết bị khai thác trên thị trường là máy khai thác ASIC, vượt trội hơn rất nhiều so với máy tính thông thường về hiệu suất và hiệu quả. Sang năm 2025, các dòng máy khai thác thế hệ mới có chi phí giảm và hiệu suất tăng cao, tạo điều kiện cho các cá nhân và tổ chức khai thác nhỏ, vừa dễ dàng gia nhập thị trường. Ví dụ điển hình là việc Block ra mắt máy khai thác 3-nanomet, được xem là bước ngoặt quan trọng giúp giảm rào cản tham gia lĩnh vực khai thác.
Các khoản chi phí chính trong khai thác gồm mua sắm thiết bị, điện năng tiêu thụ và chi phí vận hành, bảo trì. Giá điện là yếu tố then chốt quyết định lợi nhuận, với các khu vực như Paraguay và Ethiopia có ưu thế nhờ chi phí năng lượng thấp. Theo số liệu mới nhất, đến năm 2025, thợ mỏ quy mô lớn sẽ có chi phí trung bình từ 26.000 đến 28.000 USD, trong khi giá Bitcoin duy trì mức trên 110.000 USD trong năm 2025, đảm bảo hoạt động khai thác vẫn sinh lời.
Năm 2025, hoạt động khai thác Bitcoin phát triển theo hướng ngày càng thông minh, bền vững và mở rộng toàn cầu. Các “ông lớn” công nghệ như Google hiện là cổ đông lớn nhất tại công ty khai thác TeraWulf, cho thấy sự quan tâm tăng mạnh đến lĩnh vực này. Bên cạnh đó, doanh thu của thợ mỏ chịu tác động từ sự kiện giảm một nửa phần thưởng và độ khó mạng tăng cao, đặt ra yêu cầu tối ưu hóa vận hành liên tục để đảm bảo lợi nhuận ổn định.