Xin chào
ICOs đã trở lại, các launchpad cũng nhanh chóng nhập cuộc để giành lấy thị phần.
Tháng 10 vừa qua, Coinbase mua lại Echo và ra mắt nền tảng bán token của mình đầu tháng này; trước đó vào tháng 9, Kraken hợp tác với Legion. Song song, Binance bắt tay với Buidlpad, còn PumpFun thử nghiệm phát hành utility-coin qua Spotlight.
Những động thái này diễn ra trong bối cảnh sự quan tâm và niềm tin của nhà đầu tư với ICO đang phục hồi mạnh mẽ.
Umbra Privacy đã huy động được 156 triệu USD trên MetaDAO cho một đợt gọi vốn chỉ 750.000 USD, trong khi Yieldbasis được đăng ký vượt 98 lần chỉ sau chưa đầy một ngày trên Legion. Aria Protocol trên Buidlpad cũng được đăng ký vượt 20 lần với hơn 30.000 người tham gia.
Khi ICO liên tục thu hút lượng vốn vượt xa mục tiêu, việc sàng lọc thông tin trở nên cấp thiết.
Trong ấn bản ngày 9 tháng 11, Saurabh đã phân tích quá trình hình thành vốn trong lĩnh vực crypto đang chuyển biến ra sao. Anh cũng chỉ ra các mô hình gọi vốn mới như mô hình đầu tư của Fyiling Tulip và ICO trên MetaDAO đang nỗ lực giải quyết mâu thuẫn giữa đội ngũ, nhà đầu tư và người dùng. Mỗi mô hình đều khẳng định có thể cân bằng các lợi ích này tốt hơn.
Dù hiệu quả thực tế vẫn cần kiểm chứng, hiện các launchpad đang tìm cách giải quyết mâu thuẫn nhà đầu tư-người dùng-đội ngũ theo nhiều hướng khác nhau. Họ chủ động thiết kế cap table bằng cách cho phép đội ngũ chọn lọc nhà đầu tư tham gia bán token công khai.

Trong bài viết này, tôi sẽ phân tích lý do và phương thức tuyển chọn nhà đầu tư ngày càng phổ biến.
Nishil
Giờ đây, các nhà sáng tạo có thể chia sẻ doanh thu tương lai với người hâm mộ và nhà đầu tư. GigaStar giúp điều này trở thành hiện thực!

Dù bạn là nhà sáng tạo hay nhà đầu tư muốn đón đầu làn sóng kinh tế sáng tạo, GigaStar chính là cầu nối.
Giai đoạn 2017-2019, đầu tư ICO chủ yếu theo hình thức ai đến trước được phục vụ trước, nhà đầu tư đổ xô tham gia để mua với định giá thấp, thường nhằm chốt lời nhanh khi niêm yết. Dữ liệu từ nghiên cứu hơn 300 đợt ICO cho thấy 30% nhà đầu tư rút khỏi ICO ngay trong tháng đầu tiên.

Dù lợi nhuận nhanh luôn hấp dẫn nhà đầu tư, các dự án không nhất thiết phải nhận mọi ví đầu tư. Các đội nhóm nghiêm túc cần quyền chọn lọc người tham gia ICO, nhằm sàng lọc những nhà đầu tư cam kết lâu dài.
Ditto của Eigencloud chia sẻ về sự chuyển dịch từ bán FCFS sang hệ thống bán tập trung vào cộng đồng.
Vòng ICO đó đã vấp phải bài toán “chanh”: quá nhiều ICO ra đời, nhiều dự án lừa đảo khiến việc phân biệt dự án tốt - xấu trở nên khó khăn.
Các launchpad không thể kiểm duyệt kỹ mọi dự án, dẫn đến niềm tin nhà đầu tư vào ICO giảm sút. Hệ quả là ICO tràn lan nhưng dòng vốn thực sự lại hạn chế.
Giờ đây, xu thế đang đảo chiều.
Echo, nền tảng gọi vốn của Cobie, đã huy động 200 triệu USD cho hơn 300 dự án kể từ khi ra mắt. Các đợt gọi vốn độc lập cũng thu về hàng triệu USD chỉ trong vài phút. Pump.fun tổ chức ICO thành công, huy động 500 triệu USD chỉ trong 12 phút, Plasma huy động 373 triệu USD cho đợt bán XPL công khai với mục tiêu chỉ 50 triệu USD.

Xu hướng này không chỉ xuất hiện ở các đợt phát hành token mà còn ở các launchpad. Các launchpad mới như Legion, Umbra và Echo hướng đến minh bạch hơn, cơ chế rõ ràng và cấu trúc hợp lý cho cả founder lẫn nhà đầu tư. Họ xóa bỏ bất cân xứng thông tin, giúp nhà đầu tư nhận diện dự án tốt - xấu. Nhà đầu tư hiện có thể biết rõ định giá, mức huy động và thông tin dự án mình đặt cược, đồng thời được bảo vệ tốt hơn trước các vụ “rug pull”.
Nhờ đó, dòng vốn quay lại ICO, nhiều dự án được đăng ký vượt xa chỉ tiêu.
Các launchpad mới còn tập trung xây dựng cộng đồng nhà đầu tư đồng thuận với tầm nhìn dài hạn của dự án.
Sau khi Coinbase mua lại Echo, họ công bố nền tảng bán token riêng, tập trung đánh giá người dùng dựa trên mức độ phù hợp. Hiện tại, họ theo dõi hành vi bán token của người dùng; những người bán trong vòng 30 ngày sẽ nhận phân bổ thấp hơn, các tiêu chí mới sẽ sớm được cập nhật.
Xu hướng lấy cộng đồng làm trung tâm trong phân bổ token thể hiện qua cách Monad thiết kế airdrop chọn lọc và MegaETH tập trung phân bổ ICO cho thành viên cộng đồng.
Xem thêm: Speed without Shortcuts
MegaETH được đăng ký vượt khoảng 28 lần. Dự án yêu cầu người tham gia liên kết tài khoản xã hội và ví có lịch sử on-chain để chọn lọc holder phù hợp nhất.

Đây là sự chuyển dịch rõ ràng: khi dòng vốn ICO dồi dào trở lại, các dự án cần chủ động chọn lọc đối tượng phân bổ. Những launchpad mới đang giải quyết bài toán đó.
Legion, Buidlpad, MetaDAO và Kaito nổi lên như các mô hình launchpad thế hệ mới. Bước đầu là kiểm duyệt dự án ICO để đảm bảo niềm tin nhà đầu tư, tiếp đó là kiểm duyệt nhà đầu tư tham gia để phân bổ đúng tiêu chí dự án.
Legion nổi bật với hệ thống phân bổ dựa trên năng lực, cung cấp công cụ xếp hạng thành viên cộng đồng toàn diện nhất. Launchpad này đã hoàn thành 17 đợt phát hành token, với tỷ lệ đăng ký vượt cao nhất khoảng 100 lần cho một đợt gần đây.
Để đảm bảo token đến đúng người trong các đợt bán vượt đăng ký, mỗi nhà đầu tư được chấm điểm Legion Score dựa trên lịch sử và hoạt động on-chain, hồ sơ phát triển (đóng góp GitHub), sức ảnh hưởng xã hội, độ phủ mạng lưới và cam kết đóng góp cho dự án.
Founder phát hành trên Legion có thể tự chọn tiêu chí phân bổ như mức độ tham gia của developer, sức ảnh hưởng xã hội, KOL hoặc giáo dục cộng đồng, và gán trọng số tương ứng.
Kaito tập trung phân bổ cho các “yapper” – người hoạt động tích cực trên Twitter. Điểm số dựa trên uy tín bình chọn, sức ảnh hưởng, lượng $KAITO stake và độ hiếm genesis NFT. Founder có thể chọn nhóm supporter phù hợp nhất.
Mô hình Kaito giúp dự án thu hút những người có ảnh hưởng mạng xã hội làm nhà đầu tư sớm, phù hợp với dự án cần tăng nhận diện giai đoạn đầu.
Buidlpad ưu tiên phân bổ dựa trên vốn tham gia. Người stake càng nhiều, nhận càng nhiều token. Tuy nhiên, điều này mở cơ hội cho những ví nhiều vốn.
Để cân bằng, Buidlpad triển khai “Squad System”, thưởng cho các đóng góp cộng đồng và hoạt động chất lượng như sáng tạo nội dung, giáo dục, lan tỏa xã hội – tất cả đều được ghi nhận điểm và thưởng thêm.
MetaDAO là launchpad đặc biệt nhất. Kho bạc xây dựng qua ICO trên MetaDAO được quản trị bằng Futarchy – hệ thống thị trường dựa trên quyết định quản trị. Futarchy là giao dịch futures token nền tảng, nhưng dựa trên quyết định quản trị thay vì giá cả.
Tất cả vốn huy động được giữ trong kho bạc on-chain, mọi khoản chi tiêu đều được thị trường điều kiện xác nhận. Đội ngũ phải đề xuất kế hoạch sử dụng vốn, holder token sẽ đặt cược xem hành động đó có tạo ra giá trị hay không. Chỉ khi thị trường đồng thuận, giao dịch mới được thực hiện.
Tham gia ICO trên MetaDAO là không giới hạn, phân bổ dựa trên số vốn đóng góp. Tuy nhiên, việc xây dựng cộng đồng và tuyển chọn holder phù hợp diễn ra sau ICO. Mỗi đề xuất là một thị trường Futarchy, trader có thể bán token nếu đề xuất được thông qua hoặc mua thêm. Nhờ đó, cộng đồng holder hình thành dựa trên quyết định thực tế.
Bài viết này tập trung vào tuyển chọn phân bổ, nhưng dưới góc nhìn founder, còn nhiều yếu tố cần cân nhắc trước khi quyết định phát hành ICO như tiêu chí chọn dự án, mức độ linh hoạt, phí nền tảng và hỗ trợ hậu phát hành. Dưới đây là bảng so sánh giúp bạn nắm bắt tổng quan.

Web3 có thể kết nối người dùng, trader và cộng tác viên thông qua các cơ chế động lực dựa trên hệ thống uy tín xác thực. Nếu thiếu cơ chế loại bỏ thành phần xấu hoặc thu hút đúng đối tượng, các đợt bán token cộng đồng sẽ kém hiệu quả, trộn lẫn giữa người tin tưởng và không tin tưởng. Các launchpad hiện tại giúp đội ngũ cải thiện tokenomics và khởi đầu đúng hướng.
Dự án cần công cụ xác định đúng người dùng trong hệ sinh thái và thưởng cho đóng góp thực chất – bao gồm cả người dùng có sức ảnh hưởng, cộng đồng năng động, cũng như founder hoặc builder tạo ra ứng dụng hữu ích. Đây là những nhóm thúc đẩy hệ sinh thái phát triển và cần được khuyến khích gắn bó lâu dài.
Nếu đà phát triển hiện tại tiếp tục, thế hệ launchpad mới có thể giải quyết bài toán khởi động cộng đồng trong crypto – điều mà airdrop vẫn chưa làm được.
Tuần này đến đây là hết, hẹn gặp lại ở số tiếp theo.
Trong thời gian chờ, hãy luôn tò mò,





