Hướng dẫn kê khai thuế đối với tiền điện tử

Sự phát triển mạnh mẽ của tiền điện tử đã khiến ngày càng nhiều cá nhân quan tâm đến cách kê khai chính xác lợi nhuận từ giao dịch tiền kỹ thuật số. Chủ đề này đặc biệt nổi bật vào đầu năm khi đến kỳ nộp tờ khai thuế PIT hàng năm. Việc nắm rõ nghĩa vụ thuế liên quan đến giao dịch tiền điện tử là yếu tố bắt buộc với mọi nhà đầu tư tại Ba Lan.

Có cần kê khai giao dịch trên Binance không?

Nhà đầu tư tiền điện tử thường đặt câu hỏi liệu giao dịch trên các sàn tập trung lớn có phải kê khai thuế không. Câu trả lời là chắc chắn có – bất kể bạn sử dụng sàn nào, mọi giao dịch tiền điện tử tạo ra thu nhập chịu thuế đều phải khai báo chính xác với cơ quan thuế Ba Lan.

Khi bạn bán tiền điện tử lấy tiền pháp định (ví dụ PLN) qua bất cứ sàn giao dịch nào, bạn đã phát sinh sự kiện chịu thuế cần khai trên mẫu PIT-38. Quy định này áp dụng cho tất cả sàn tập trung, sàn phi tập trung và cả giao dịch ngang hàng. Việc chọn nền tảng giao dịch không miễn trừ nghĩa vụ thuế; yếu tố quyết định là bản chất của giao dịch.

Hầu hết các sàn uy tín đều cung cấp lịch sử giao dịch chi tiết để nhà đầu tư dễ dàng truy xuất và tải về. Những dữ liệu này rất quan trọng khi lập tờ khai thuế, vì chúng giúp tổng hợp chính xác giá mua, giá bán, thời gian giao dịch và các khoản phí – toàn bộ thông tin cần thiết để tính thuế đúng quy định.

Cách nộp tờ khai PIT-38

Kể từ năm 2020, kê khai thuế tiền điện tử tại Ba Lan được thực hiện qua mẫu PIT-38. Đây là mẫu chuẩn dành riêng cho việc báo cáo thu nhập từ giao dịch tiền điện tử. Nhà đầu tư có nghĩa vụ kê khai toàn bộ doanh thu chuyển đổi tiền điện tử sang tiền pháp định trong kỳ quyết toán thuế năm đó.

Quy trình nộp linh hoạt, cho phép nộp PIT-38 trực tuyến qua cổng điện tử của chính phủ hoặc bằng bản giấy tại cơ quan thuế nơi cư trú. Hạn nộp chuẩn là ngày 30 tháng 04 của năm tiếp theo sau năm phát sinh thu nhập. Tuy nhiên, do ngày lễ và cuối tuần, hạn này thường thực tế kéo dài đến ngày 02 tháng 05.

Ví dụ, nếu nhà đầu tư bán Bitcoin lấy PLN trong năm 2025 thì phải nộp PIT-38 trước ngày 30 tháng 04 (hoặc 02 tháng 05) năm 2026. Khoảng thời gian này giúp người nộp thuế chủ động thu thập đầy đủ hồ sơ giao dịch và tài liệu từ các sàn giao dịch tiền điện tử cũng như ví.

Cách tính thuế tiền điện tử

Phương pháp tính thuế tiền điện tử tại Ba Lan dựa trên thu nhập chịu thuế (lợi nhuận ròng) thay vì tổng doanh thu. Thuế suất áp dụng là 19%, chỉ tính trên phần lợi nhuận sau khi đã khấu trừ các chi phí hợp lệ liên quan đến việc mua và bán tiền điện tử.

Thu nhập chịu thuế phát sinh khi tiền điện tử được chuyển đổi sang tiền pháp định, ví dụ PLN. Việc nắm giữ hoặc trao đổi giữa các loại tiền điện tử (crypto-to-crypto) không phát sinh nghĩa vụ thuế, trừ khi dùng để thanh toán hàng hóa hoặc dịch vụ.

Các khoản chi phí được khấu trừ gồm chi phí mua tiền điện tử có chứng từ hợp lệ, cùng phí giao dịch trả cho sàn hoặc nền tảng trung gian. Ví dụ, nếu mua Ethereum giá 10.000 PLN, bán ra 15.000 PLN và trả 200 PLN phí giao dịch, cơ sở tính thuế là: 15.000 PLN (doanh thu) - 10.000 PLN (chi phí mua) - 200 PLN (phí giao dịch) = 4.800 PLN. Nghĩa vụ thuế là 19% của 4.800 PLN, tương ứng 912 PLN.

Dù giao dịch trên sàn tập trung, phi tập trung hay qua hình thức khác, phương pháp tính này đều áp dụng nhất quán cho mọi giao dịch đủ điều kiện.

Những lưu ý khi tính thuế tiền điện tử

Có nhiều điểm quan trọng và trường hợp đặc biệt khi tính thuế tiền điện tử tại Ba Lan. Thứ nhất, nếu sử dụng tiền điện tử trong hoạt động kinh doanh, người nộp thuế phải kê khai các giao dịch này tách biệt với thu nhập kinh doanh. Các giao dịch tiền điện tử phải tính ngoài khuôn khổ hoạt động kinh doanh đã đăng ký.

Thứ hai, thu nhập từ tiền điện tử không được cộng chung với thu nhập từ cổ phiếu, trái phiếu hoặc công cụ tài chính khác. Tiền điện tử là nguồn thu độc lập. Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn được khấu trừ chi phí mua tiền điện tử và phí dịch vụ trung gian hợp lệ khỏi cơ sở tính thuế.

Thứ ba, lợi nhuận từ tiền điện tử không được giảm trừ bằng các ưu đãi thuế dành cho các loại thu nhập khác. Những ưu đãi thuế áp dụng cho thu nhập từ lao động hoặc kinh doanh không áp dụng cho lợi nhuận tiền điện tử.

Thứ tư, nhà đầu tư chỉ mua tiền điện tử trong năm mà không bán ra thì không phát sinh thu nhập chịu thuế, không phải nộp thuế. Tuy nhiên, nên kê khai chi phí phát sinh năm đó, vì có thể chuyển sang khấu trừ trong các năm tiếp theo khi bán tiền điện tử phát sinh thu nhập chịu thuế.

Thứ năm, khi sử dụng nhiều sàn giao dịch, cần lưu giữ hồ sơ giao dịch từ tất cả các nền tảng. Mọi giao dịch phải cộng dồn khi tính tổng thu nhập chịu thuế. Lịch sử giao dịch và bản sao kê phí từ từng nền tảng cần được lưu giữ làm căn cứ chứng minh.

Cuối cùng, về thời điểm ghi nhận thu nhập, ngày kê khai doanh thu từ chuyển đổi tiền điện tử sang tiền pháp định là khi tiền được ghi có vào tài khoản ngân hàng, không phải khi rút khỏi ví hoặc tài khoản sàn giao dịch. Sự khác biệt này rất quan trọng để kê khai thuế đúng quy định.

Do quy định thuế tiền điện tử khá phức tạp, nhà đầu tư chưa rõ trường hợp cụ thể nên chủ động tham khảo ý kiến chuyên gia kế toán hoặc tư vấn thuế chuyên về tiền điện tử để đảm bảo tuân thủ pháp luật Ba Lan.

Kết luận

Kê khai thuế tiền điện tử tại Ba Lan đòi hỏi tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp luật và lưu trữ đầy đủ hồ sơ. Dù giao dịch trên sàn tập trung, phi tập trung hay qua hình thức khác, mọi giao dịch tạo ra thu nhập đều phải kê khai. Mẫu PIT-38 là công cụ chính để báo cáo thu nhập liên quan đến tiền điện tử, với thuế suất 19% áp dụng cho lợi nhuận ròng sau khi khấu trừ chi phí hợp lệ.

Những nguyên tắc quan trọng gồm: xác định sự kiện chịu thuế khi chuyển đổi tiền điện tử sang tiền pháp định, lưu trữ đầy đủ hồ sơ giao dịch và chi phí từ tất cả nền tảng sử dụng, và nhận biết rằng giao dịch giữa các loại tiền điện tử thường không phát sinh nghĩa vụ thuế ngay, trừ trường hợp dùng để thanh toán hàng hóa hoặc dịch vụ. Nhà đầu tư cần kê khai hoạt động tiền điện tử tách biệt với kinh doanh và không cộng chung với thu nhập từ các công cụ tài chính khác.

Thời hạn kê khai thường vào đầu tháng 05 mỗi năm, việc lập kế hoạch và chủ động tham vấn chuyên gia thuế giúp tuân thủ quy định, tối ưu khoản giảm trừ. Khi thị trường tiền điện tử biến động, cập nhật quy định thuế mới là yêu cầu bắt buộc với mọi nhà đầu tư tại Ba Lan, bất kể nền tảng hay phương thức giao dịch.

FAQ

Có cần quyết toán với sàn giao dịch tiền điện tử không?

Tại Ba Lan, việc rút tiền điện tử có thể phát sinh nghĩa vụ thuế tùy từng quy định địa phương. Bạn nên xác minh nghĩa vụ thuế với cơ quan chức năng, vì quy định có thể thay đổi theo địa phương và loại giao dịch.

Sàn giao dịch tiền điện tử có báo cáo tới cơ quan thuế không?

Không, sàn giao dịch tiền điện tử không có nghĩa vụ báo cáo giao dịch người dùng cho cơ quan thuế. Tuy nhiên, bạn vẫn phải tự kê khai thu nhập và lợi nhuận tiền điện tử trên tờ khai thuế cá nhân.

Mức lợi nhuận nào phải kê khai tiền điện tử?

Kê khai tiền điện tử bắt đầu từ đồng złoty lợi nhuận đầu tiên – không có mức miễn thuế. Mọi khoản thu nhập từ giao dịch tiền điện tử đều phải khai trên tờ khai thuế.

Hậu quả khi không kê khai tiền điện tử là gì?

Không kê khai tiền điện tử có thể bị truy thu thuế, bị tính lãi, phạt tiền và có nguy cơ bị xử lý hình sự. Cơ quan thuế có quyền tiến hành kiểm tra.