Para fonlarının riskleri: Görünüşte güvenli olanın ardındaki endişeler

Para fonları, yatırımcılar tarafından neredeyse sıfır riskli bir yatırım seçeneği olarak görülmektedir, ancak ben kişisel olarak bu algının biraz fazla iyimser olduğunu düşünüyorum. Daha önce boşta kalan paranın çoğunu para fonlarına yatıran bir yatırımcı olarak, bu tür ürünlerin riskinin düşük olmasına rağmen kesinlikle risksiz olmadığını derinlemesine deneyimledim.

Para fonları esas olarak kısa vadeli tahvillere, banka mevduatlarına ve diğer düşük riskli varlıklara yatırım yapar, bu da temerrüt risklerini gerçekten çok düşük hale getirir. Ancak %99.9 güvenliğin arkasında, aslında hukuki anlamda %100 geri ödeme garantisi sunan ürünler değildir. Bu, birçok yatırımcının gözden kaçırabileceği bir noktadır.

Kendi deneyimlerime göre, para fonları üç ana riskle karşı karşıya kalmaktadır:

Öncelikle kredi riski. Para fonlarının yatırdığı varlıklar yüksek dereceli olsa da, eğer fonun elinde bulundurduğu tahvillerin ihraççısında bir sorun ortaya çıkarsa, fonun net değeri etkilenir. Özellikle daha yüksek getiri peşinde koşan ve daha fazla düşük dereceli tahvil bulunduran fonlar için risk daha fazladır.

İkincisi, likidite riskidir. Piyasa dalgalanmaları döneminde, eğer çok sayıda yatırımcı aynı anda geri çekilirse, fon likidite baskısıyla karşılaşabilir. Bu durum, özellikle çeyrek sonlarında belirgin hale gelir; özellikle kurumsal yatırımcı oranı yüksek olan fonlar daha fazla etkilenir. Veriler, bireysel yatırımcı oranı %70'i aşan fonların geri çekilmelerinin daha istikrarlı olduğunu, oysaki kurumsal yatırımcıların ağırlıklı olduğu fonların geri çekilme oranlarının genellikle daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Son olarak, faiz riski. Piyasa faiz oranları yükseldiğinde, para fonlarının elinde bulundurduğu sabit getirili menkul kıymetlerin değeri düşecektir. Etki sınırlı olsa da, yine de kısa vadeli getirilerde dalgalanmalara ve hatta negatif değerlere yol açabilir.

Regülatörler bu risklerin farkına vardı ve para fonları için birçok kısıtlama getirdi. Örneğin, müşteri yoğunluğu yüksek olan fonlar için daha sıkı likidite rezervleri ve yatırım süresi kontrolü gerekmektedir. İlk on yatırımcı payı %50'den fazla olan fonların portföylerinin ortalama kalanı 60 günü geçmemeli ve en az %30'luk bir varlık yüksek likidite varlıklarına yatırım yapılmalıdır.

Bence, yatırımcılar para fonlarını basit bir şekilde banka mevduatlarının bir alternatifi olarak görmemelidir. Her ne kadar çoğu zaman istikrarlı bir performans sergilese de, aşırı piyasa koşullarında risklerle karşılaşabilirler. Daha akıllıca bir yaklaşım, yatırımları çeşitlendirmek ve müşteri yapısı daha dağınık, kurumsal yatırım oranı daha düşük olan fon ürünlerini seçmektir.

Küçük yatırımcılar olarak, finansal piyasalarda gerçekten "sıfır risk" ürünü olmadığını daha iyi anlamamız gerekiyor; en güvenli para fonları bile istisna değildir.